آمار و ارقام واردات از چین
طبق آمار و ارقام سال 1392،کشورمان همچون سال های اخیر واردات چشمگیری از چین داشته است.البته واردات از چین آن هم به میزان بالا و سیر صعودی آن نه تنها بر بازرگانان بلکه برای سایر اقشار،دیگر پدیده و عجیب نیست.
باتوجه به اینکه واردات از چین سال گذشته از مرز 7میلیارد دلار عبور کرده اما در صدر کشورهایی که ایران از آنها واردات داشته همچنان امارات می باشد.چین در واقع مقام دوم صادرات به ایران را به خود اختصاص داده است.اما چرا به این وجود تنها از واردات از چین صحبت می شود.آیا تنها دلیل آن این است که امارات بیشتر حکم یک پل را دارد تا اینکه تولید کننده کالا باشد و یا مسائل دیگری در میان است؟
یکی از مسائل، نحوه واردات ازچین و نوع کالاهاست
در شرایطی که ما همچنان با فراز و فرود نرخ ارز مواجه هستیم واردات کالا هایی که برخی از آنها در داخل کشور آن هم با کیفیت بالاتر تولید می شوند یا امکان تولید را دارند شگفت انگیز است(آن هم با ارز دولتی) بسیاری از این کالاها اگر هم در داخل تولید نشوند یا میزان تولید آنها برآورده کننده نیاز داخل نباشند قطعا تولید آنها به میزان مورد نیاز کشورمان امکان پذیر است مخصوصا محصولات کشاورزی که به3مورد اشاره می کنیم.
1.واردات پرتقال(بیش از 7 میلیلرد ریال)
2.واردات بادام(بیش از 3میلیارد ریال)
3.واردات سیر(بیش از 4/5میلیارد ریال)
و همچنین محصولاتی مانند رب گوجه فرنگی که واردات از چین این محصول از مرز 140میلیارد ریال گذشت.در صورتی که در داخل کشور کارخانه هایی وجود دارند که ای محصولات را با کیفیتی بالاتر تولید می کنند.
محصولاتی مانند انواع دگمه و پولک های رنگی جهت پوشاک نزدیک به 5 میلیارد ریال،انواع لوازم التحریر به میزان 3/15میلیارد ریال،ظروف پلاستیکی شیشه ای و رنگی به ارزش 1/17 میلیارد ریال،انواع برچسب های براق با کاربرد های مختلف به ارزش 2/19میلیارد ریال وشلوارک های مردانه و زنانه به ارزش 4/14میلیارد ریال را می توان اضافه کرد.
موارد ذکر شده و ده ها مورد دیگر در شرایطی مورد بحث است که واردات خیلی از این کالاها از مبادی قانونی و با تشریفات گمرکی صورت نمی گیرد.
قرار بود با کمک تفاهم نامه استاندارد چین و ایران کالا های بی کیفیت و فاقد استانداردهای لازم روزنه ای برای واردات به ایران نداشته باشند اما ظاهرا این تفاهم نامه برای چینی ها خیلی قابل احترام نیست.
به نظر می رسید با تفاهم نامه ها که بسیاری به آن خوش بین بودند واردات از چین کاهش یافته و یا چینی ها ناگزیر به تولید کالا های مناسب تری برای صادرات به ایران باشند اما اینها تصوراتی بودند که با آمار و ارقامی که اعلام شده از میان رفته اند.
معاونت استاندارد کشور در این خصوص اعلام کرده که تفاهم نامه ی یاد شده بین دو کشور در مورد واردات از چین به دو بخش تقسیم می گردد:
1.شناسایی و مشخص کردن کالاها و محصولاتی که به لحاظ کیفیت در سطح مناسبی نیستند.
2.صادر نکردن مجوز برای کالاهای یادشده که به زودی اجرا خواهد شد و برای این دسته کالاها به هیچ عنوان مجوز صادر نخواهد شد.
ضمنا یادآوری بحث طرح شبنم که سال گذشته طی بخشنامه ای منسوخ اعلام شده بود نیز خالی از لطف نیست.مدیر ثبت سفارش کشورمان در این مورد اشاره ای به کالاهای قاچاق داشته که ادامه ی اجرای طرح شینم را مانعی برای قاچاق کالا و راهی برای کنترل و شناسایی کالاهای قاچاق می داند.
به هر صورت بر اساس تفاهم نامه ای که به آن اشاره شد چین موظف به نمونه برداری از کالاهایی خواهد بود که مقصد آنها کشور ما می باشد و با نمونه برداری و بررسی در صورت بی کیفیت بودن کالاها، به شکلی قانونی از صادرات آنها به کشورمان جلوگیری کرده و مجوزهای خروج را صادر نکنند.
بخش نظارت بر استاندارد ایران اعلام کرده که در حال حاضر این موارد در حال اجرا می باشند و کالاهای بی کیفیت وارد ایران نمی شوند البته منظور مبادی قانونی و گمرکات کشور می باشند.مشاهده کالاهای بی کیفیت و فاقد استاندارد های لازم در برخی فروشگاه های کشور همیشه این سئوال را ایجاد کرده که این کالاها از کدام دسته هستند کالاهایی که از مبادی قانونی وارد می شوند؟ ویا کالاهایی که به شکل قاچاق وارد کشور می شوند؟ به هر حال تا زمانی که شاهد حضور و خود نمایی این دسته کالاها در بازار و فروشگاها هستیم این سئوالات همچنان پابرجا خواهند بود.
و اما مجددا در مورد طرح شبنم:
کارشناسان می گویند طرحی که دوباره اجرایی شده مجری و اجرای کننده ی آن وزارت صنعت و معدن و تجارت می باشد که می تواند با پیگیری و بررسی نتایج آن در دوران گذشته به این جمع بندی و نتیجه برسد که آیا این طرح که زمانی با مشکلاتی فنی مواجه شد و به حالت راکد در آمد،طرحی مناسب و کاربردی خواهد بود یاخیر؟ البته کارشناسان،اساتید علوم بازرگانی و مسئولین مربوطه نیز نظراتی متفاوت را در این خصوص ارائه می کنند.
آقای عسکر اولادی رئیس اتاق ایران و چین نیز عنوان کردند:
کالاهای بی کیفیت از مجاری قانونی وارد کشور نمی شوند زیرا استاندارد ایران و وزارت بهداشت کشورمان در این خصوص نظارت کافی و لازم را دارند.در واقع ایشان واردات کالاهای بی کیفیت را از مبادی قانونی نمی دانند و بازارچه های مرزی و همچنین راه های مرزی کشورهای افغانستان،عراق و ترکیه را از جمله ی این مسیر ها می دانند.
یکی از دلایل عمده ارزانی کالاهای چین
یکی از مهم ترین این دلایل که سبب افزایش واردات از چین هم بوده ذخایر ارزی دو کشور و تزریغ و عدم تزریغ ارز به بازارهای دو کشور می باشد.
جالب است بدانید چین با داشتن بیشترین ذخایر ارزی جهان که هم اکنون به مرز 2500میلیارد دلار رسیده است از تزریق ارز به بازارهای خود، خود داری نموده و با این سیاست اقتصادی مانع کاهش بهای دلار در چین می گردد. برعکس، ما از جمله کشورهایی هستیم که بیشترین تزریق ارز را به بازارهای خود دارند.
بسیاری از کشورهای بزرگ و پیشرفته به کشور چین فشار می آورند تا بلکه با اعمال فشار، چینی ها دست از دنبال کردن این رویه بردارند اما تا کنون هیچ کدام از این فشارها نتیجه نداشته و این کشور همچنان معتقد است که با عدم تزریق ارز به بازارهای خود می توانند همچنان کالاهای خود را ارزان نگه داشته و در تولید و صادرات جولان دهند.
کارشناسان در این مورد چه می گویند؟
کارشناسان بر این باورند که آنها با این روش قیمت کالاهای خود را پایین نگه داشته و می توانند دنیایی را با کالاهای خود پوشش دهند .
اما وضعیت بازار کشور ما
ما برعکس چینی ها بازار خود را به دیگران سپرده ایم.با نگاهی حتی اجمالی می توانید جولان کالاهای غیر ایرانی را مشاهده نمایید و سیر صعودی این مسئله را از آمار و ارقام سال های اخیر متوجه شوید.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته تا زمانی که در آمدهای نفتی و غیره را آن به این شدت به بازار تزریق می کنیم حمایت از تولید کننده ی داخلی،کنترل اساسی واردات و رسیدن به جایگاهی که صادرات منطقی تری داشته باشیم تنها در حد یک شعار باقی خواهد ماند.
نظر سایر کشورها در مورد کالاهای چینی
در سایر کشورها مخصوصا کشورهای اروپایی،کانادا و آمریکا مردم کمتر ازبی کیفیتی کالاهای چین گله دارند و نکته ی دیگر اینکه واردات از چین را وارداتی اجباری نمی دانند.دلیل این مسئله امروزه به قدری آشکار شده که توضیح آن خارج از حوصله ی شما می باشد.اما در ایران واردات ازچین را قالبا وارداتی ناگزیرانه دانسته که چاره ای جز قبول آن نیست.
آخرین نکته این که آن دسته از کالاهای چینی که از کیفیت بالایی برخوردار هستند که البته میزان آنها خیلی قابل توجه نیست به عنوان کالاهای اروپایی در ایران عرضه شده و به فروش می رسند.بسیاری از فروشندگان کالا از ترس اینکه مبادا خریداران به دلیل چینی بودن این کالاها و محصولات از خرید آنها امتناع کنند متاسفانه این محصولات را اروپایی و.. معرفی می کنند.