زرشک

گونه های مختلف زرشک عبارتند از :

  1. زرشک زالزالکی   Berberis crataegina 
  2. زرشک زرافشانی Berberis integerriam
  3.   زرشک خراسانی   Berberis khorasanica
  4.   زرشک راست خوشه Berberis orthobotrys 
  5.   زرشک معمولی  Berberis vulgaris 
  6. زرشک ژاپنی Berberis thunbergii var. atropurpurea

زرشک

 

مصارف و کاربردها:

1- مصارف غذايي زرشك:

زرشك بي د انه:

ميوه نارس آن در تهيه ترشي و ميوه رسيده در تهيه مربا، لواشك، نكتار، شربت، سس، مارمالاد و … همچنين از زرشك بي دانه در تهيه پولكي، سوهان عسلي و انواع غذا از جمله زرشك پلو، ته چين،

دلمه و … استفاده مي شود.

2- مصارف دارويي زرشك (در طب سنتي ):

زكرياي رازي نخستين كسي بود كه خواص زرشك راشناخته است جوشانده ي پوست خشك شده ريشه، همراه با عسل براي رفع سنگ كليه، مثانه، براي معالجه ي كساني كه با ترياك مسموم شده اند.

جوشانده ريشه درختچه به دليل خواص شبه مرفين  آن و براي ترك اعتياد مفید است.

پوست ريشه خاصيت مسهلي، باز كننده ي مجراي كبد و كيسه صفرا دارد.

ريشه زرد  زرشك دانه دار، جوشانده و عصاره ي غليظ شده را به صورت خميري بنام موم لايي در بيماري هاي گوارشي و ماساژ براي تسكين درد كوبيدگي و همچنين دفع كرم روده اي دام هاي ضعيف و لاغر بويژه گاوها استفاده می کنند.

۳- در پزشکی نوین:

۱- درمان بيماري پسوريازيس.

۲- بيماري معتادين به مواد مخدر، دارو به صورت محلول خوراكي 120 ميلي ليتري رها (Raha)

۳- درمان ساير بيماري ها از جمله بيماران ديابتي، عامل اساسي ايجاد پوسيدگي دندان و آماس لثه.

۴- مصارف زینتی زرشک:

گونه هاي زرشك زينتي را در سه گروه:

1- خزان دار.

2- هميشه سبز.

3- نيمه هميشه سبز

كه در ايران در باغ گياه شناسي ملي از جمله B.vulgaris و باغ گياه شناسي نوشهر از جمله B.lycium مي‌توان مشاهده كرد.

۵- کاربرد در صنعت:

جهت رنگ كردن الياف پشم، ابريشم، پنبه کاربرد دارد. ريشه زرشك جهت رنگ كردن چرم، چوب زرشك براي كارهاي خاتم كاري و منبت كاري، خار زرشك براي خلال دندان مفيد است.

رنگ دانه هاي زرشك جهت رنگ آميزي بافتي در آزمايشگاههاي آسيب شناسي و بافت شناسي جايگزين خوبي براي هماتوكسيلين (نسبتاً گران قيمت ) است.

بهره برداری سنتی:

در روش سنتي ابتدا زرشك از سطح باغات به راه برداشت مي گردد و براساس روش برداشت نحوه ي خشك كردن نيز متفاوت است.

۱- برداشت خوشه ها به وسيله دست

2- برداشت به وسيله‌ي ضربه زدن به شاخه ها

3- برداشت به وسيله بريدن شاخه هاي ميوه.

بهره برداری صنعتی:

اين روش نيز شامل چند مرحله است:

1- مراقبت هاي قبل از فرآوري:

2- شستشو و بوجاري اوليه به گرفتن شاخ و برگ و مواد خارجي همراه ميوه.

3- كنترل فعاليتهاي آنزيمي: جلوگيري از فعاليت آنزيم موجود در ميوه است كه اين جلوگيري را به هر شكل بلانچينگ مي گويند.

4- خشكانيدن

5- نم گيري

6- بوجاري ثانويه

 7-بسته بندي: قرار دادن مظروف داخل يك ظرف که پوشش آن با مقاصد زير صورت مي‌گيرد:

الف) حفظ كالاتاز مان مصرف.

ب) اندازه مصرف

ج) معرفي كالا

زرشک

Rate this page

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا